Dlaczego rozwój kształcenia zawodowego jest priorytetem dla Polski? Dlaczego europejski rynek pracy potrzebuje specjalistów? Jakie są zawody i branże przyszłości? Na ten temat dyskutowali uczestnicy debaty „Renesans kształcenia zawodowego. Dlaczego europejski rynek pracy potrzebuje specjalistów?” zorganizowanej przez Our Future Foundation wraz z Fundacją Rozwoju Systemu Edukacji. W dyskusji wzięli udział: Jolanta Tomasik, Head of People&Culture&Competence Development z Renault Trucks, Marcin Berta, Academy Manager w DMG Mori, Piotr Strzałkowski, Leader of Activation w firmie Grohe, Kamil Tomkowicz, Członek Zarządu Our Future Foundation oraz Marcin Malinowski, Zastępca Dyrektora Biura Promocji w Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
Dyskusja rozpoczęło postawienie diagnozy w jakim stanie znajduje się szkolnictwo zawodowe w Polsce.
– Edukacja nie nadąża za potrzebami rynku. Technologie niezmiernie szybko się rozwijają, pędzą do przodu, tak że niestety szkolnictwo branżowe pozostaje w tyle. Dlatego ważną rolę w dostępie do wiedzy o nowych technologiach odgrywają firmy takie jak Renault Trucks. To na nas spoczywa odpowiedzialność edukowania i przygotowywania przyszłych pracowników branżowych. Także z punktu widzenia rekrutacji widzimy, że specjalistów w danej dziedzinie jest coraz mniej. Niezmiernie trudno znaleźć dzisiaj prawdziwych fachowców. Poszukiwania nowych talentów do organizacji jest czasochłonne, a rekrutacja na stanowisko mechanika może trwać miesiącami – zwróciła uwagę Jolanta Tomasik z Renault Truck Polska.
Uczestnicy dyskusji podkreślali, że jest bardzo istotne, żeby biznes wspierał rozwój szkolnictwa i udostępniał dostęp do najnowszych osiągnięć i wiedzy praktycznej.
– Tym bardziej, że nauczyciele w szkołach branżowych są bardzo często fantastycznymi zawodowcami. Natomiast prawdą jest, że ci ludzie już powoli odchodzą na emeryturę. Brakuje nauczycieli młodych i tu jest myślę bardzo dużo do zrobienia przez nas, przez przemysł, przez firmy, żeby szkolnictwo wspierać. My, jako firmy, musimy znaleźć partnerów w szkołach – dodał Piotr Strzałkowski z Grohe.
Padło pytanie dlaczego w takim razie nie garną się do szkolnictwa branżowego?
– W ostatnich dekadach był taki trend, że wszyscy właśnie chcieli otrzymać dyplom uczelni wyższej. Za tym trendem wszyscy podążali, pewnie trochę bezrefleksyjnie – zwrócił uwagę Kamil Tomkowicz z Our Future Foundation. – Patrzyliśmy na naszych rodziców, oni wmawiali nam, że studia są kluczem do sukcesu. A jaka jest rzeczywistość? Nie można odnaleźć się na tym rynku pracy, a brakuje fachowców technicznych, dla których pracodawcy stwarzają mnóstwo możliwości. Warto pokazywać młodym ludziom, że ścieżka akademicka nie jest jedyna – dodał Tomkowicz.
Jak poprawić wizerunek specjalistów, fachowców? O to został zapytany Marcin Malinowski z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, który zwrócił uwagę, na pozytywne zmiany w Polsce. Sytuacja się poprawia, dzięki reformie, która daje wsparcie systemowe szkolnictwu branżowemu. Już są dostrzegane korzystną tendencję – blisko 60 proc. młodych ludzi w szkołach ponadpodstawowych stawia na naukę praktycznych umiejętności w szkołach zawodowych. Ten odsetek, wyższy niż średnia w Unii Europejskiej, wskazuje, że w Polsce zaczynamy doceniać prestiż przygotowania do zawodu.
– Taką wisienką na torcie jest impreza, która odbędzie w Gdańsku na początku września – mistrzostwa europejskie umiejętności branżowych. W 43 konkurencjach zawodowych zmierzą się najlepsi fachowcy z całej Europy – od florystyki czy fryzjerstwa, przez obróbkę i używanie zaawansowanych urządzeń, aż po samochody ciężarowe i mechatronikę. Bardzo się staramy i między innymi temu służy ta debata, żeby zwrócić uwagę na takie inicjatywy, które odwracają pewien trend, z którego nie jesteśmy zadowoleni. Chcemy, żeby zawody techniczne spotykały się z prestiżem, żeby przyciągały najlepszych ludzi i budowały poczucie, że mogę być najlepszy w swojej branży, mogę być doskonałym budowlańcem, zarabiać bardzo dobre pieniądze i w pełni się realizować – podkreślił Malinowski.
Jak jeszcze można zachęcać młodych ludzi do wyboru zawodów technicznych? Luka jest potężna. Komisja Europejska ustanowiła 2023 rok „Rokiem Umiejętności”. Cel – zachęcenie Europejczyków do kontynuowania nauki, podnoszenia kwalifikacji zawodowych i udziału w szkoleniach dofinansowanych z funduszy unijnych. Sytuacja jest poważna. 77 proc. unijnych firm zgłasza problemy ze znalezieniem pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami.
– Mamy stale otwarte rekrutacje na technologów, operatorów maszyn, serwisantów, ponieważ tych przedstawicieli zawodów po prostu w Polsce nie ma. Dlatego promocja to podstawa. Chciałbym podkreślić, osoby, które są technikami mają poziom osób, które kiedyś kończył uniwersytety. Nasz serwisant, czy nasz technolog muszą znać się nie tylko na obsłudze komputerów, ale też na obsłudze oprogramowania. Takich umiejętności kiedyś wymagaliśmy od ludzi z wyższym wykształceniu, a teraz powinniśmy wymagać od osób, które kończą szkoły branżowe. To naprawdę ciekawa praca. Od 6 lat współpracujemy z Fundacją Rozwoju Systemu Edukacji przy projekcie EuroSkills, który pokazuje jak fascynujący jest świat umiejętności branżowych. Jest to bardzo dobra promocja branż – od fryzjerstwa, przez murarstwo, obsługę maszyn po mechatronikę. Jesteśmy jednym z głównych partnerów wydarzenia w Gdańsku – podkreślił Marcin Berta, Academy Manager w DMG Mori.
Już od 5 do 9 września, w branżowych mistrzostwa Europy EuroSkills 2023, weźmie udział uczniowie, studenci oraz osoby pracujące od 18 do 25 lat. Ponad 600 zawodników z 32 krajów zmierzy się w 43 konkurencjach skupionych w sześciu obszarach: technologia informatyczna i komunikacyjna, produkcja i inżynieria, technologia budownictwa, transport i logistyka, usługi społeczne i osobiste, sztuka i moda. Polskę będzie reprezentować 43 zawodników, którzy wystartują w 37 konkurencjach. Zmagania w AmberExpo Gdańsk oraz na Stadionie Polsat Plus Arena Gdańsk będzie obserwować 100 tys. widzów z całej Europy. Wstęp na zawody jest dla kibiców bezpłatny, wystarczy jedynie krótka rejestracja na stronie: https://start.frse.org.pl/rejestracja-widz.
Pełny zapis z debaty „Renesans kształcenia zawodowego” można odnaleźć pod linkiem: https://fb.watch/mI6E4nVXMx/