Działanie poza obszarem UE oraz szukanie nowych źródeł finansowania inwestycji nowym kierunkiem rozwoju firm rodzinnych. Europejskie trendy w obszarze przedsiębiorstw rodzinnych: Współczesne czasy? Wbrew swojemu tradycyjnemu wizerunkowi, przedsiębiorstwa rodzinne w Europie patrzą w przyszłość z rosnącym optymizmem, wykazując chęć dostosowywania się do nowych tendencji rynkowych oraz potencjału w tym zakresie.
Rodzinne przedsiębiorstwa okazały się być zarówno efektywne, jak i odporne na wahania koniunktury. Ich rola w gospodarce jest bezdyskusyjna. Wystarczy spojrzeć na Europę, gdzie 14 mln rodzinnych przedsiębiorstw zapewnia ponad 60 mln etatów w sektorze prywatnym (źródło: stowarzyszenie European Family Businesses). W różnych krajach stanowią one od 55% do 90% wszystkich firm (źródło: stowarzyszenie European Family Businesses), począwszy od małych sklepików osiedlowych, a skończywszy na dużych korporacjach.
Wiele przedsiębiorstw rodzinnych coraz częściej szczyci się swoimi “rodzinnymi” korzeniami, starając się demonstrować własny, unikalny przepis na długotrwały wzrost i sukces – budowanie na potencjale rodziny oraz aktywne dostosowywanie się do nowych sytuacji i ciągłych zmian na rynku. Sektor europejskich przedsiębiorstw rodzinnych będzie się dalej rozwijać, ulegać strategicznym przekształceniom i wykorzystywać zagraniczne możliwości, jednocześnie dążąc do wzrostu profesjonalizmu poprzez udoskonalanie zarządzania i zatrudnianie specjalistów spoza rodziny. Pomimo zmagań z szeregiem trudnych wyzwań, firmy te udowadniają, że są w stanie łatwo się dostosowywać i podejmować szybkie decyzje, co wróży rodzinom i prowadzonym przez nie przedsiębiorstwom świetlaną przyszłość.
75% europejskich przedsiębiorstw rodzinnych z optymizmem patrzy w przyszłość
O ile gospodarka unijna wydaje się być wątła i niestabilna, europejskie firmy rodzinne wykazują rosnącą pewność siebie i stały wzrost. Ponad połowa ankietowanych (58%) biorących udział w najnowszej ankiecie KPMG stwierdziła wzrost obrotów na przestrzeni ostatnich 6 miesięcy, a 46% przyjęcie do pracy nowego personelu. Charakteryzując się wiarą we własne możliwości, trzy czwarte (75%) ankietowanych firm rodzinnych przewiduje dalszy wzrost i nowe inwestycje w kolejnym roku.
Europejskie firmy rodzinne wykorzystują globalne możliwości gospodarcze
Europejskie przedsiębiorstwa rodzinne intensyfikują wysiłki zagraniczne, poddając w wątpliwość powszechne przekonanie, że są mniej skłonne do rozwoju w skali międzynarodowej. Spośród ankietowanych spółek 74% już prowadzi działalność poza granicami kraju, podczas gdy dwa lata temu odsetek ten wynosił 60%.
Co więcej, blisko co czwarte z nich (23%) planuje dalsze inwestycje w rozwój działalności zagranicznej. Najczęściej podawanymi przez nich priorytetami na najbliższe dwa lata jest zdobywanie nowych rynków i rozszerzanie eksportu swoich towarów.
Pomimo panującego w opinii publicznej błędnego przekonania, firmy rodzinne są otwarte na nowe źródła finansowania i chętnie oferują odpowiednim inwestorom udziały w swoim kapitale
Przez odpowiednich inwestorów rozumie się przede wszystkim takich, którzy mają podobny apetyt na ryzyko gospodarcze i związane z nim ewentualne zyski, a także kierują się podobnymi wartościami i podejściem do danego rodzaju działalności. Takim typem “odpowiedniego” inwestora okazują się być zamożni klienci indywidualni (ang. High-net-worth individuals; HNWI). 42% firm rodzinnych było już przedmiotem inwestycji bezpośrednich od takich klientów, z czego dla 92% z nich było to pozytywne doświadczenie.
Inne najważniejsze wnioski raportu:
– Europejskie firmy rodzinne wykazują się zdolnością łatwego dostosowywania do środowiska i są chętne do podejmowania szybkich decyzji o strategicznym znaczeniu: 41% ankietowanych planuje strategiczne zmiany w swojej działalności w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Wśród najczęstszych rozwiązań wymieniano przekazanie zarządzania spółką kolejnemu pokoleniu (26%) lub jej sprzedaż (21%). Obydwa kroki wiążą się z radykalnymi zmianami w zakresie stylu zarządzania i struktury własnościowej;
– Dążąc do dalszego wzrostu, wielu właścicieli przedsiębiorstw rodzinnych podejmuje kroki w kierunku wzrostu profesjonalizacji w firmie: udoskonalają swoje struktury zarządzania i zatrudniają osoby trzecie. W 88% z nich już funkcjonują formalne mechanizmy zarządzania, a 75% posiada w zarządzie osoby spoza rodziny;
– Przedsiębiorstwa rodzinne rozszerzają swoją działalność filantropijną: 34% ankietowanych uważa ją za istotny element swojej działalności, natomiast jeszcze dwa lata temu było to 18%. Firmy rodzinne pozostają jednak najczęściej “cichymi bohaterami” – ich działania filantropijne mają zwykle charakter lokalny i nie odbijają się szerokim echem.
Pomimo silnego dążenia do wzrostu i znacznego potencjału w tym zakresie, firmy rodzinne zmagają się z poważnymi wyzwaniami, które mogą stawać na ich drodze do sukcesu. Do najważniejszych problemów należy zaliczyć konkurencję, pozyskiwanie i zatrzymywanie u siebie nowych pracowników oraz spadek opłacalności. Rozmiar przedsiębiorstwa ma także wpływ na jego możliwości w zakresie rozwoju i konkurencyjności. Czasami, aby sprostać powyższym wyzwaniom, właściciele przedsiębiorstw zmuszeni są do podejmowania trudnych decyzji związanych z przyszłością ich firm.
“Sektor przedsiębiorstw rodzinnych charakteryzuje się wysoką dynamiką. Tego typu spółki zaczynają wychodzić z cienia i coraz częściej przedstawiają się jako ‘firmy rodzinne’. Cieszymy się, że rozwijają się i wykazują determinację i potencjał do dalszego wzrostu. Wyzwania przed jakimi stają są jednak niepokojące, a jeśli nie uda się im w porę zaradzić, mogą one mieć niekorzystny wpływ na ich przyszłą działalność – stwierdził Christophe Bernard, globalny dyrektor ds. firm rodzinnych w KPMG. – Przedsiębiorstwa rodzinne nie tylko stanowią ostoję wielu współczesnych gospodarek, ale mogą także być ich przyszłością. Jeśli tylko firmy rodzinne nauczą się szybko pokonywać wyzwania z jakimi się spotykają, ich przyszłość z pewnością jawić się będzie w jasnych barwach”.
Pełna wersja raportu dostępna jest pod adresem: http://www.kpmgfamilybusiness.com.
Raport opiera się o obadania i spostrzeżenia Globalnego Centrum Doskonałości KPMG na rzecz Firm Rodzinnych, a także wnioski z poprzednich dwóch badań:
– Barometry Europejskich Firm Rodzinnych – przeprowadzone w latach 2013 – 2015 we współpracy z EFB (Europejskie Przedsiębiorstwa Rodzinne) i zawierające spostrzeżenia odnośnie wiary we własne możliwości wśród firm rodzinnych z Europy. Czwarta edycja “Barometru Europejskich Firm Rodzinnych – Kierunek sukces” została wydana we wrześniu 2015 r. w oparciu o 1401 kwestionariuszy wypełnionych w 25 krajach europejskich;
– Ogólnoświatowa ankieta dla firm rodzinnych pt. “Rodzina ma znaczenie – finansowanie rozwoju przedsiębiorstw rodzinnych przez inwestorów indywidualnych” – przeprowadzona przez KPMG i zawierająca odpowiedzi 125 przedsiębiorstw rodzinnych i 125 zamożnych klientów indywidualnych z 29 krajów, odpowiadających łącznie za 82,4% globalnego PKB (opublikowana we wrześniu 2014 r.).
Źródło: KPMG
